Nguyên Lý Hoạt Động Của CB Chống Giật Và Lưu Ý Khi Lắp Đặt

Ngày nay, CB chống giật là thiết bị không thể thiếu trong gia đình hay bất kỳ các công trình sử dụng điện nào khác, để đảm bảo an toàn điện và hiệu quả truyền tải điện năng ổn định, vượt trội. Chính vì thế, việc nắm rõ nguyên lý hoạt động của CB chống giật là kiến thức quan trọng giúp bạn hiểu rõ cơ chế bảo vệ hệ thống điện tự động của các thiết bị này khi phát hiện các sự cố điện nghiêm trọng như rò rỉ, chập điện, quá tải hay ngắn mạch,… Hãy cùng tìm hiểu chi tiết!

CB Chống Giật Là Gì? Phân Biệt Với CB Thường

Trước khi đi vào làm rõ nguyên lý hoạt động CB chống giật, chúng ta hãy cùng tìm hiểu khái niệm của CB chống giật là gì, cấu tạo và điểm khác biệt của chúng so với các thiết bị CB thường. Những kiến thức này sẽ giúp bạn dễ dàng hình dung được các đặc điểm chính của thiết bị này.

CB chống giật hay còn được biết đến với tên gọi là Aptomat chống giật, là một thiết bị có chức năng đóng ngắt mạch điện tự động khi phát hiện dòng điện bị rò rỉ hoặc các sự cố điện bất thường. Công dụng chính của thiết bị này là để bảo vệ con người và các thiết bị trong hệ thống điện khỏi nguy cơ bị điện giật hoặc hư hỏng khi tiếp xúc với các dòng điện quá tải hay ngắn mạch. Trong đó, nổi bật nhất là phải kể đến các dòng sản phẩm CB chống giật Panasonic nổi tiếng với chất lượng vượt trội, đáng tin cậy.

So với các thiết bị CB thông thường có chức năng bảo vệ hệ thống điện khỏi sự cố quá tải và ngắn mạch, thì ngoài những chức năng cơ bản này CB chống giật còn được trang bị thêm tính năng chống dòng rò mạnh mẽ. Cụ thể, trong khi CB thông thường tập trung bảo vệ thiết bị điện và hệ thống điện, thì công dụng cốt lõi của CB chống giật là bảo vệ sự an toàn cho con người trong trường hợp có dòng điện rò rỉ ra môi trường bên ngoài. Chính sự khác biệt này đã dẫn đến cấu tạo và nguyên lý hoạt động khác nhau.

Nguyên Lý Hoạt Động Của CB Chống Giật

Về cơ bản, CB chống giật được thiết kế dựa trên nguyên lý cân bằng dòng điện với bộ phận biến dòng lõi xuyến (ZCT) được đặt ở trung tâm và kết nối trực tiếp với cả dây pha  và dây trung tính của nguồn điện. Khi CB chống giật hoạt động sẽ có hai trạng thái xảy ra là:

• Trạng thái bình thường: Dòng điện sẽ được dẫn truyền trực tiếp từ nguồn điện bằng dây pha đến tải và trở về dây trung tính với cùng giá trị và ngược chiều nhau, tạo ra từ trường biến thiên triệt tiêu lẫn nhau bên trong lõi biến dòng. Vì thế không phát sinh ra bất cứ dòng điện dư thừa nào để truyền đến mạch điện tử, cho nên CB vẫn giữ trạng thái đóng, giúp mạch điện lưu thông một cách dễ dàng.
• Trạng thái khi có dòng rò: Ngược lại, khi có một sự thất thoát dòng điện trong quá trình đi và về, sự chênh lệch này sẽ sinh ra dòng điện cảm ứng trên cuộn thứ cấp đến mạch điện tử. Nếu dòng rò vượt quá mức cho phép (thường là 15mA – 30mA), thì mạch điều khiển của CB sẽ kích hoạt Triac hoặc rơ le điện từ để ngắt mạch điện, ngăn chặn dòng rò tiếp tục di chuyển ra bên ngoài mạch điện kín đến dây dẫn, vỏ bảo vệ và tiếp xúc với cơ thể con người.

Trên thực thế quá trình đóng ngắt mạch điện tự động khi xuất diện dòng rò rỉ trong CB chống giật chỉ diễn ra trong thời gian rất ngắn (khoảng 0.03 giây). Điều này đóng vai trò rất quan trọng trong việc bảo vệ và đảm bảo sự an toàn cho người và các thiết bị điện trong gia đình. Tuy nhiên, trên thị trường có rất nhiều loại CB chống giật khác nhau để đáp ứng nhu cầu sử dụng đa dạng trong nhiều ứng dụng và mục đích cụ thể.

Chính vì vậy, mỗi thiết bị sẽ có những nguyên lý hoạt động riêng, cụ thể như thế nào hãy cùng tìm hiểu chi tiết ngay dưới đây.

Các Loại CB Chống Giật Phổ Biến Và Nguyên Lý Hoạt Động Riêng

Hiện nay trên thị trường, các loại CB chống giật được sử dụng phổ biến nhất phải kể đến là CB chống giật RCCB, CB chống giật RCBO và CB chống giật ELCB. Dưới đây là các đặc điểm và nguyên lý làm việc của từng CB chống giật cụ thể:

CB chống giật RCCB (Residual Current Circuit Breaker)

CB chống giật RCCB là thiết bị bảo vệ dòng rò chuyên dụng cho dòng điện xoay chiều AC hoặc đồng thời cả dòng điện xoay chiều và một chiều (tùy vào từng loại). Chính vì thế, sản phẩm này thường được sử dụng rộng rãi cho các yêu cầu chống dòng rò hiệu quả với chi phí hợp lý. Điều này nhờ tập trung tối đa vào chức năng chống dòng rò, bỏ qua các sự cố ngắn mạch hay quá tải.

Nguyên lý CB chống giật RCCB là phát hiện sự chênh lệch giữa giá trị dòng điện đi và về, để tạo ra dòng điện cảm ứng kích hoạt mạch điều khiển tự động ngắt mạch điện một cách nhanh chóng và chính xác. Tuy nhiên, để đảm bảo an toàn điện toàn diện, loại CB chống giật này thường được kết hợp với aptomat thường để bảo vệ khỏi sự cố quá tải, ngắn mạch.

CB chống giật RCBO (RCCB with Overcurrent Protection)

CB chống giật RCBO là thiết bị bảo vệ bảo vệ an toàn điện hiệu quả và toàn diện nhất, kết hợp khả năng chống giật với bảo vệ quá tải, ngắn mạch trong cùng một thiết bị. Đây là giải pháp hoàn hảo giúp tiết kiệm không gian, giảm số lượng thiết bị lắp đặt trong tủ điện mà vẫn đảm bảo hiệu quả bảo vệ điện vượt trội, đa chức năng. Chính vì vậy, loại CB chống giật này được ứng dụng rộng rãi trong các hệ thống điện hiện đại hay đòi hỏi một thiết bị nhỏ gọn, hiệu quả cao.

Ngoài nguyên lý làm việc của CB chống giật, RCBO còn được tích hợp cơ chế bảo vệ quá tải và ngắn mạch giống như một thiết bị CB thông thường (MCB). Điều này giúp đảm bảo an toàn điện tuyệt đối cho các hệ thống điện từ dân dụng đến công nghiệp và lưới điện có quy mô lớn.

CB chống giật ELCB (Earth Leakage Circuit Breaker)

CB chống giật ELCB là dòng CB chống giật sơ khai, được ra mắt thị trường trước cả RCBO và RCCB để đáp ứng các nhu cầu chống dòng rò cơ bản lúc đó, chính vì thế chúng có ít tính năng hiện đại hơn các thiết bị còn lại. ELCB thường được ứng  dụng trong các hệ thống điện cũ hoặc các công trình có yêu cầu kỹ thuật đặc biệt, với nguyên lý đo điện áp rò rỉ xuống đất (điện áp tiếp địa). Khi dòng điện này vượt ngưỡng an toàn sẽ kích hoạt chế độ ngắt mạch.

Bên cạnh đó, thiết bị này thường khá nhạy cảm với điều kiện tiếp địa để bảo vệ an toàn tuyệt đối. Qua đây chúng ta có thể dễ dàng nhận thấy rằng CB chống giật RCCB và RCBO đều có nguyên lý hoạt động dựa trên sự chênh lệch giữa dòng điện đi và về, trong khi đó ELCB chủ yếu đo lường điện áp rò rỉ xuống đất để điều khiển thiết bị hoạt động. Bên cạnh đó, CB chống giật RCBO còn được nghiên cứu và tích hợp thêm các tính năng bảo vệ quá tải và ngắn mạch hiệu quả, giúp bảo vệ hệ thống điện an toàn, một cách vượt trội.

Làm Thế Nào Để Biết CB Chống Giật Còn Hoạt Động Tốt?

Hiện nay có rất nhiều cách để kiểm tra xem CB chống giật có còn hoạt động tốt hay không, tuy nhiên cách thực hiện đơn giản và chính xác nhất là nút Test được tích hợp sẵn trên CB chống giật. Nếu CB đang đóng mà bạn nhấn nhấn nút Test, ngay lập tức CB nhảy và ngắt điện thì chứng tỏ chức năng chống giật của CB vẫn đang hoạt động tốt. Ngược lại, CB không có phản ứng gì hay mạch điện không ngắt thì khả năng cao là đã bị hỏng. Tại sao lại như vậy?

Thực tế nút Test được thiết kế với một mạch điện tử bên trong chủ động tạo ra một dòng rò nhỏ để mô phỏng lại một sự cố rò điện thực tế. Hơn hết, CB chống giật là thiết bị điện phức tạp, nếu bị hỏng tốt nhất nên được thay mới không nên cố gắng sửa chữa để tránh gây ra những sự cố điện nghiêm trọng về sau. Chính vì vậy, nút Test giúp người dùng có thể kiểm tra nhanh toàn bộ cơ cấu bên trong CB có phối hợp nhịp nhàng, chính xác với nhau hay không, bao gồm cơ cấu phát hiện và ngắt mạch.

Ứng Dụng Thực Tế Của CB Chống Giật 

Ngày nay, CB chống giật không chỉ là một thiết bị bảo vệ điện thông thường mà còn là bộ phận không thể thiếu trong các hệ thống và thiết bị điện quan trọng từ dân dụng đến công nghiệp hay hệ thống điện Quốc Gia. Việc ứng dụng CB chống giật giúp đảm bảo an toàn điện, bảo vệ tính mạng con người và các thiết bị điện khỏi nguy cơ rò rỉ điện gây tai nạn điện giật hay hỏa hoạn.

• Trong hệ thống điện gia đình: CB chống giật thường được sử dụng trên các thiết bị điện có công suất lớn, công tắc và ổ cắm để bảo vệ toàn bộ các thiết bị điện và tài sản trong nhà nếu có bất kỳ một vị trí nào xảy ra sự cố.
• Trong hệ thống điện công trình và xây dựng: Để đảm bảo môi trường làm việc an toàn do thường xuyên tiếp xúc với các điều kiện như ẩm ướt hoặc có nguy cơ rò rỉ cao.
• Trong hệ thống điện của khu công nghiệp và nhà máy sản xuất: Các thiết bị CB chống giật 3 pha giúp bảo vệ các thiết bị điện có công suất lớn, dây chuyền sản xuất tự động, máy móc có giá trị lớn và đảm bảo an toàn cho người vận hành.
• Trong hệ thống điện của các công trình, cơ sở hạ tầng lớn: Ứng dụng CB chống giật cho các nơi công cộng, đông đúc như trung tâm thương mại, sân bay, bến ga tàu,… là một yêu cầu không thể thiếu để bảo vệ hệ thống điện quy mô lớn và giảm thiểu các sự cố điện nguy hiểm.
• Sử dụng riêng lẻ cho các thiết bị sử dụng nước có công suất lớn: Như máy bơm nước, máy nước nóng, máy giặt, máy rửa chén,… để ngăn chặn sự cố cháy nổ do dòng rò, hạn chế những thiệt hại tài sản khi xảy ra sự cố điện.

Ưu Nhược Điểm Của CB Chống Giật Trong Việc Đảm Bảo An Toàn Và Bảo Vệ Thiết Bị Điện

Ưu điểm của CB chống giật:

• Bảo vệ an toàn cho con người, ngăn chặn nguy cơ điện giật và giảm thiểu tai nạn nguy hiểm.
• Bảo vệ tổng thể thiết bị điện, đảm bảo chúng hoạt động hiệu quả, ổn định, tiết kiệm điện.
• Phản ứng nhanh, kịp thời khi sự cố xảy ra, hạn chế tình trạng cháy lan ảnh hưởng đến toàn bộ gia đình.
• Dễ dàng lắp và vận hành nhờ có thiết kế nhỏ gọn, đơn giản và dễ dàng kiểm tra, bảo trò bằng nút Test sẵn có.
• Nâng cao độ an toàn cho toàn bộ hệ thống điện, ngăn ngừa tình trạng cháy nổ do rò rỉ điện, đây cũng chính là nguyên nhân chính của nhiều sự việc, tai nạn điện quan trọng.

Nhược điểm của CB chống giật cần lưu ý:

• Chi phí cao hơn CB thông thường có thể làm tăng chi phí đầu tư ban đầu cho hệ thống điện ban đầu.
• Yêu cầu lắp đặt và đấu nối đúng kỹ thuật
• Nên cần kết hợp với MCB thông thường hoặc sử dụng RCBO để bảo vệ an toàn điện.

Những Lưu Ý Quan Trọng Khi Sử Dụng & Lắp Đặt CB Chống Giật

Những lưu ý quan trọng khi sử dụng và lắp đặt CB chống giật như sau:

• Lưu ý khi lắp đặt CB chống giật
  • Lựa chọn CB chống giật phù hợp với thiết bị và hệ thống điện đang sử dụng, tránh chọn thiết bị có giá trị dòng rò quá cao hoặc quá thấp không đáp ứng các tiêu chuẩn an toàn quy định. Thông thường chọn aptomat 32A cho gia đình.
  • Đấu nối dây dẫn điện với CB đúng kỹ thuật.
  • Cố định chắc chắn CB chống giật vào tủ điện, thanh ray tại vị trí sử dụng để tránh lỏng lẻo, rơi rớt mất an toàn trong quá trình sử dụng.
  • Ngắt hoàn toàn nguồn điện trước khi lắp đặt để đảm bảo an toàn và tránh nguy cơ giật điện trong quá trình thao tác.
• Lưu ý khi sử dụng CB chống giật
  • Kiểm tra định kỳ ít nhất 1 lần/tháng nhằm đảm bảo thiết bị, hoạt động chính xác và kịp thời phát hiện sự cố dòng rò.
  • Giữ thiết bị sạch sẽ, tránh môi trường ẩm ướt hay các điều kiện dễ dây rò rỉ điện.
  • Không nên tiến hành thử nghiệm, kiểm tra CB chống giật bằng tay hay các thiết bị không chuyên dụng.
  • Nên kết hợp với các thiết bị CB bảo vệ khác để gia tăng hiệu quả bảo vệ tối đa cho hệ thống điện.

Nên Mua CB Chống Giật Ở Đâu Đảm Bảo, Giá Cả Phải Chăng?

Wetech Việt là một trong những nhà phân phối các thiết bị CB chống giật chính hãng, đa dạng mẫu mã hàng đầu tại Việt Nam. Chúng tôi cam kết chỉ mang đến cho khách hàng trên toàn quốc các sản phẩm đảm bảo chất lượng và an toàn tuyệt đối cho hệ thống điện. Các sản phẩm được Wetech Việt nhập khẩu chính hãng từ các thương hiệu hàng đầu trong và ngoài nước với giá cả phải chăng như ABB, LS, Mitsubishi, MPE, Panasonic, Schneider, Sino-Vanlock,…

Wetech Việt còn nổi bật với dịch vụ tư vấn kỹ thuật chuyên nghiệp, hỗ trợ chọn lựa thiết bị phù hợp cùng nhiều chương trình ưu đãi giá cả cạnh tranh và chiết khấu hấp dẫn cho các đơn hàng lớn. Ngoài ra, Wetech Việt còn hỗ trợ giao hàng nhanh chóng trên toàn quốc và đầy đủ chế độ bảo hành chính hãng. Tóm lại, khi khách hàng mua sắm cầu dao điện, CB chống giật tại Wetech Việt sẽ được cam kết và đồng hành trong suốt quá trình mua sắm và sử dụng sản phẩm.

Còn chần chừ gì nữa, hãy nhanh tay liên hệ ngay với Wetech Việt để sở hữu được thiết CB chống giật đảm bảo chất lượng, an toàn và có hiệu suất sử dụng lâu dài. Chúng tôi cam kết tất cả các sản phẩm chính hãng 100%, nguồn gỗ xuất xứ rõ ràng và giá cả phải chăng, cùng dịch vụ khách hàng chuyên nghiệp. Cuối cùng, hy vọng thông qua bài viết trên đây bạn đã hiểu rõ về nguyên lý hoạt động của CB chống giật để tự tin làm chủ và lựa chọn thiết bị phù hợp.

THÔNG TIN LIÊN HỆ:

CÔNG TY TNHH KỸ THUẬT WETECH VIỆT

• Địa chỉ: 616/61/198 Lê Đức Thọ, Phường An Hội Đông, Thành phố Hồ Chí Minh, Việt Nam.
• Showroom: 688/57/14 Lê Đức Thọ, P. An Hội Đông, TP. HCM.
• Hotline: 0909.346.736 hoặc 0901.940.968
• Email: sales@wetechviet.vn
• Website: www.wetechviet.vn